Fotoalbum » Planten » Ruig haarmos, sporenkapsels, Kalmthoutse Heide

Ruig haarmos, sporenkapsels, Kalmthoutse Heide
Wetenschappelijke naam: Polytrichum piliferum

Het ruig haarmos is een een echte globetrotter. Dit mosje is letterlijk over de gehele wereld aan te treffen, volgens de informatie, tot zelfs op de Zuidpool aan toe. Net als andere mossoorten gaat het om een klein sporenplantje waar je als gewone sterveling normaal gesproken gewoon aan voorbij loopt. Tot het moment dat het mos gaat “bloeien”. Eigenlijk mag je het geen bloeien noemen, omdat mossen geen bloemen dragen. Aan het eind van de winter of in het hele vroege voorjaar draagt het ruig haarmos haar rood gekleurde sporenkapsels. Inderdaad haar sporenkapsels, want dit mos is tweehuizig. Dat wil zeggen, dat er mannelijke en vrouwelijke planten naast elkaar leven. Alleen de dames onder de mossen kunnen sporen verspreiden. De mannetjes krijgen zogenaamde antheridiënbekers; hierin worden de mannelijke zaadcellen gevormd. Deze (de antheridiënbekers) zijn vanaf maart te zien. De rood gekleurde tapijtjes van de sporenkapsels trekken echt wel de aandacht. De kapsels zijn bedekt met fijne haartjes.
Het ruig haarmos mag best als pioniersplant gezien worden. Het is een zodenvormende soort en voelt zich goed thuis op kale gronden waar het helpt om het zand vast te leggen. Dergelijke terreinen staan garant voor extreme omstandigheden. In het najaar en de winter wat natter en koel, maar in de zomer zondoorstoofd en daardoor ook bloedheet en vaak gortdroog. Deze mossoort is bestand tegen temperaturen tot wel 70 graden Celsius en kan zelfs uitdrogen. De welkome regen zal de plantjes weer tot leven wekken, waarna de groene kleur weer terug zal keren.
Dit mos komt algemeen voor op droge heide, zandverstuivingen, maar ook in de duinen kan het ruig haarmos gevonden worden.
Op de Kalmthoutse Heide zijn wij een aantal plekken met dit ruig haarmos tegengekomen. Ik was er voor het eerst, maar zal er zeker weer heen gaan om te fotograferen. Wij zullen dit gebied ook maar eens in andere seizoenen met een bezoekje vereren. Het landschap is imposant en rustgevend tegelijk. Schitterende vergezichten worden afgewisseld door stukken bos. Berken (Betula) vormen, evenals dennen (Pinus), in toefjes of rijen opgaande elementen tussen de pollen heide. Vennen ontbreken ook niet op de Kalmthoutse Heide. Sommige delen waren ronduit nat en zelfs met mijn zeer goede wandelschoenen was het toch nog uitkijken waar je je voeten beter niet kon neerzetten.
Alleen jammer dat een grote natuurbrand in mei 2011 hier behoorlijk wat schade heeft aangericht. De verbrande dennen zijn op dit moment nog de stille getuigen van het drama wat zich hier heeft afgespeeld. Doodzonde!

Foto gemaakt op:     18-01-2014
Afmeting:        4032x2268 pixels / 34,14x19,2 cm; 300 dpi
Bestanden:        tiff / jpeg
Camera:         Olympus E30
Gebruikte lens:    Sigma 150mm/2.8 EX DG Macro APO HSM, FT
Diafragma:        2,8
Focuslengte:        150 mm.
Sluitertijd:        1/200
ISO:            100
Statief:        Manfrotto tripod